Pointer

Pointerlər, dəyərləri digər obyektlərin (məsələn, dəyişənlərin) ünvanları olan obyektlərdir.

Pointeri adi dəyişən kimi müəyyən edilir, lakin məlumat tipinin qarşısına ulduz işarəsi (*) qoyulur. Məsələn, int tipli obyektə pointerin müəyyən edilməsi:

var p *int

Bu pointerə int tipli dəyişənin ünvanını mənimsətmək olar. Ünvanı əldə etmək üçün & əməliyyatı istifadə edilir, onun ardınca isə dəyişənin adı yazılır (&x).

package main

import "fmt"

func main() {

    var x int = 4       // dəyişəni müəyyən edirik
    var p *int          // pointeri müəyyən edirik
    p = &x              // pointer dəyişənin ünvanını alır
    fmt.Println(p)      // pointerin dəyəri - dəyişən x-in ünvanı
}

Burada pointeri p, x dəyişəninin ünvanını saxlayır. Əsas məqam budur ki, x dəyişəni int tipinə malikdir və pointer p məhz int tipli obyektə işarə edir. Yəni tip uyğunluğu olmalıdır. Əgər dəyişənin ünvanını konsolda çap etməyə çalışsaq, onun onaltılıq dəyər olduğunu görəcəyik:

0xc0420120a0

Hər bir halda ünvan fərqli ola bilər, amma mənim nümunəmdə x dəyişəninin maşın ünvanı 0xc0420120a0 olub. Yəni kompyüterin yaddaşında x dəyişəninin yerləşdiyi ünvan 0xc0420120a0-dir.

Pointerdə saxlanılan ünvan vasitəsilə biz x dəyişəninin dəyərini əldə edə bilərik. Bunun üçün * (dereferencing) əməliyyatı tətbiq edilir. Bu əməliyyatın nəticəsi, pointerin işarə etdiyi dəyişənin dəyəridir. Bu əməliyyatı tətbiq edərək x dəyişəninin dəyərini əldə edək:

package main

import "fmt"

func main() {

    var x int = 4
    var p *int  = &x                // pointer dəyişənin ünvanını alır
    fmt.Println("Ünvan:", p)        // pointerin dəyəri - x-in ünvanı
    fmt.Println("Dəyər:", *p)       // x-in dəyəri
}

Output:

Ünvan: 0xc0420c058
Dəyər: 4

Və pointerdən istifadə edərək, biz ünvan üzrə saxlanılan dəyəri dəyişə bilərik:

var x int = 4
var p *int = &x
*p = 25
fmt.Println(x)      // 25

Pointerləri müəyyən etmək üçün qısa formada da istifadə etmək olar:

f := 2.3
pf := &f

fmt.Println("Ünvan:", pf)
fmt.Println("Dəyər:", *pf)

Boş Pointer#

Əgər pointerə hər hansı obyektin ünvanı mənimsədilməyibsə, o zaman həmin pointer avtomatik olaraq nil dəyərini alır (əslində dəyərin olmaması deməkdir). Əgər belə boş pointerin dəyərini əldə etməyə çalışsaq, xəta ilə qarşılaşacağıq:

var pf *float64
fmt.Println("Dəyər:", *pf)  // ! xəta, göstərici heç bir obyektə işarə etmir

Buna görə, pointerlərlə işləyərkən bəzən nil dəyərinə qarşı yoxlama aparmaq məntiqli ola bilər:

var pf *float64
if pf != nil {
    fmt.Println("Dəyər:", *pf)
}

new funksiyası#

Dəyişənlər yaddaşda adlandırılmış obyektləri təmsil edir. Go dili həmçinin adsız obyektlərin yaradılmasına imkan verir - bu obyektlər yaddaşda yerləşdirilir, lakin dəyişənlər kimi adları olmur. Bunun üçün new(type) funksiyasından istifadə olunur. Bu funksiyaya yaradılacaq obyektin tipi ötürülür. Funksiya həmin obyektə pointer qaytarır:

package main

import "fmt"

func main() {

    p := new(int)
    fmt.Println("Dəyər:", *p)       // Dəyər: 0 - standart dəyər
    *p = 8                          // dəyəri dəyişirik
    fmt.Println("Dəyər:", *p)       // Dəyər: 8
}

Bu halda p pointer *int tipinə malik olacaq, çünki o, int tipli obyektə işarə edir. Yaradılan obyekt standart dəyərə malikdir (int tipi üçün bu 0-dır).

new funksiyası ilə yaradılan obyekt adi dəyişəndən heç nə ilə fərqlənmir. Yeganə fərq ondan ibarətdir ki, bu obyektə müraciət etmək üçün - ünvanı əldə etmək və ya dəyəri dəyişmək üçün pointerdən istifadə etmək lazımdır.